Workinlot

Paydaş İş Tasarımı Örnekleri

Altın oran kuralını duymuş muydunuz ?

Gerçekleri, temennilerden ayırmak için, önce “neden” sorusunu sormalı.

Eğer anlamlı bir neden varsa, o zaman “nasıl” olacağı tasarlanır.

Eğer “nasıl” tasarlanabiliyorsa, “neler” elde edileceği planlanabilir.

En yüksek bütçelere sahip ve en iyi yetenekleri barındırdığına inanılan savunma sanayii şirketleri, neden açık inovasyon ve paydaş iş tasarımı ile uğraşsın ?

VUCA Dünyası kavramı, Amerikan ordusu tarafından üretilmiş ve iş dünyasına aktarılmış bir kavram. Çift kutuplu dünya, düşmanı tanımlayabildiğiniz zamanlar. Tek kutuplu dünyada ise, işler oldukça karmaşık.

Vuca… Açılımı, Volatilite, Öngörülemezlik, Karmaşa ve Muğlaklık.

  • Önemsiz gördüğümüz pazarların hızlı gelişimi
  • Göremediğimiz rakiplerle yarışmak
  • İş birliği yapan küçük startupların, devleri pazar dışına göndermesi

Bunların olabilmesinin asıl nedeni, ucuzlayan ve erişim bariyeri olmayan, teknoloji.

Değişimin gözle görülür olması 2000lerin başlarına dayanıyor.

Bir zamanlar hiç değişmez dediğimiz sektör liderlerinin yerlerini, startuplara devretmesi. Daha önce hiç alışık olmadığımız bir hızla…

Değişim hızından, her sektör ve şirket etkilenecek.

Peki, startuplara karşı şirketlerin hiç mi şansı yok ?

Şöyle düşünelim, bünlerce metrekarelik gayri menkul dışında şirketlerin özgün değer önerileri neler olabilir ?

Tecrübe ve deneyimle geliştirilen sektör know-how’ı ve kuvvetli sermaye gücü (gayrimenkul bağımlı değilse), klasik şirketlerin hala özgün olan değerleri. Bunların değer yaratabilmesi için, yeni sistem entegratörleri, startuplara ihtiyaç var.

Açık inovasyon, dışarıdaki kaynaklarla çalışabilmek, şirketin riskini dağıtmak anlamına geliyor.

Kurumsal süreç ister kurum içi girişimcilik veya CVC kurumsal risk sermayesi olsun… Eğer startuplarla nasıl çalışacağınızı biliyorsanız, fark yaratabilirsiniz.

Bu tüm sektörler gibi, savunma sanayii sektörü için de geçerli.

Peki nasıl?

GPS, denizaltıların yerini tespit edebilmek için Amerikan ordusu tarafından geliştirildi. Teknolojinin halka açılmasıyla şu an cep telefonunuzda yol bulmaktan, Getir gibi alışveriş uygulamalarına kadar, bir çok pazar yaratıldı ve yaratılmaya devam edecek. Trilyonlarca dolarlık değerlerin yaratılması, ancak teknolojinin diğer paydaşlara nasıl sunulucağını tasarlamaktan geçiyor.

Tek örnek tabii ki GPS değil, koli bandından internete kadar yüzlerce çözüm, savunma sanayii tarafından üretildi ve sivil girişimciler tarafından yorumlanarak geliştirildi.

Sadece savunma sanayii’nin ürettiklerini paylaşması, yeterli değil. Ekosistemden, çözüm de tedarik edebilmeli. Yukarıda gördüğünüz güncel örnek, Amerikan ordusunun — GPS sinyallerine erişim olmayan senaryolar için çözüm aradığı ve girişimlere açtığı senaryo.

Açık inovasyon sadece kendi sorunlarımızı çözmek için mi var ?

NASA teknoloji transfer programı, üretilen teknolojinin, girişimler ve yatırımcılarla buluşması için tasarlanmış.

Nasa tarafından üretilen teknoloji, açık inovasyon stratejisi sayesinde, tarımın geleceğinden, Marsın kolonize edilmesine kadar, girişimcilerin yeni pazar ve vizyonlar geliştirmesini sağladı.

Nasa, sitesinde amacını çok basitçe anlatıyor:

Çünkü girişimci kazandıkça, Nasa hem finansal hem de yetenek anlamında kazanıyor. Döngüsel bir iş tasarımdan bahsediyoruz. Paydaşları ile beraber kazanmayı hayal etmek müthiş. Bu hayali gerçeğe dönüştürebilmekse, dünyayı değiştirecek güce sahip.

Savunma Sanayii için örnek çoklu paydaş ekosistemi MSE tasarımı

Savunma Sanayii şirketleri hangi sektörlere direkt etki sağlıyor ?

Taşımacılık, Sigorta, Bankacılık, Tarım ve Hayvancılık , Sağlık gibi sektörlerdeki etkisi, zaten kanıtlanmış. O zaman yapılması gereken, bu şirketleri savunma sanayii şirketleri ile ortak inovasyon süreçlerinde ilerletebilmek. Sizce GPS kaç sektör için anlamlı veya yine savunma sanayii tarafından geliştirilen lazerler ?

Zaten üretilen teknolojiler farklı sektörlerde, kullanılıyor. Er ya da geç. İşaret ettiğimiz MSE tasarımı, bu etkileşimi hızlandırmak ve destekleyici süreçlerle verimli hale getirebilmek. GPS in cep telefonlarımıza gelmesi yaklaşık 40 sene aldı. Bu etkileşimi hızlandırmak ve kazanımlarından faydalanmak, çok daha akıllıca olmaz mı ?

Neden ve nasılı konuştuk.

Son olarak çıktı olarak “ne” beklememiz gerektiğina bakalım:

Agcurate, yerli bir girişim.

Açık kaynak uydu görüntülerini işleyerek, tarım alanlarının verimliliğini hesaplıyor. Müşterileri arasında uluslararası sigorta firmaları bulunuyor. Benzer değer önerisi sunan bir çok girişim var.

Başka bir yerli ekip. IW Robotix.

Görüntü işleme kütüphaneleri oluşturan ve istenilen özgün senaryoya göre hava, kara ve hatta su da otonom cihazlar üretiyor.

Açık inovasyon bir trend değil, kalıcı bir kültürdür

Vuca dünyasının ve öngörülemezliğin kalıcı bir trend olduğunu anlayan tüm şirketler, önce dış kaynaklarla çalışmanın yollarını, yani açık inovasyon stratejilerini oluşturuyor.

Sonrasında, paydaşlarıyla çalışacakları, ortak inovasyon süreci Çoklu Paydaş Ekosistemlerini ( MSE ) tasarlıyor.

Aslında, çok yeni şeylerden bahsediyor gibi gözüksek de, çok eski değerleri hatırlıyor ve lehimize kullanıyoruz.

Taşeron kavramıyla, ilk kez 21. yüzyılda tanışmıyoruz. Şirketler arası iş birliği de, ilk kez yapılmayacak. Ancak bu iki değeri, ortak inovasyon süreçleri, açık inovasyon disiplini ve teknoloji ile desteklediğimizde, işimizi şansa bırakmamış oluyoruz.

Tek yarattığımız fark bu olabilir.

Atilla Erel - Ocak 2022 Istanbul

WORKINLOT HABER BÜLTENİ

Yeni içerikler, çağrılar ve gelişmelerle ilgili bilgilendirilmek için haber bültenimize abone olabilirsiniz