Sektörün Dönüşümü ve Değişen Dinamikler

Tekstil ve hazır giyim sektörü geleneksel olarak, düşük katma değerli ve tüketimin çok üzerinde üretim yapmaya odaklı bir yapıda ilerlemekteydi. Bu verimsiz operasyon ve iş modeli, ürün birim fiyatını düşürürken sektörün çevreye en çok zarar veren endüstriler arasında yer almasına neden oluyordu. Ancak günümüzde sektör, teknoloji ile entegre daha verimli ve sürdürülebilir bir modele doğru hızla dönüşüyor.

Bu dönüşümün arkasındaki itici güçler:

• Değişen tüketici beklenti ve ihtiyaçları
• Sorumlu üretim ve tüketimi destekleyen regülasyonlar
• Küreselleşmeyle şekil değiştiren ticaret dinamikleri

Sektördeki bu büyük değişime yanıt vermek isteyen şirketler, farklı strateji ve iş birlikleri ile rekabetçi kalmaya çalışıyor. Bu yazıda, özellikle yurt dışına açılmak isteyen hazır giyim şirketleri ve startupların ilham alabileceği iş modelleri, teknoloji yenilikleri ve başarı hikayelerini detaylı olarak inceleyeceğiz.

1. Tedarik Zincirinde Dijital İzlenebilirlik ve Transformasyon

Ham maddeden nihai ürüne kadar, tekstil ve hazır giyimde tüm yolculuğu izlenebilir kılan dijital çözümler, tedarik zincirindeki verimsizlikleri tespit etmeyi kolaylaştırıp, etik ve sürdürülebilir üretimi denetlenebilir hale getiriyor.

TextileGenesis ve Ralph Lauren İş Birliği: TextileGenesis, blok zincir teknolojisi kullanarak hazır giyim üretiminde tedarik edilen tüm hammaddeler için Fibrecoin adı verilen dijital sertifikalar geliştiriyor. Ralph Lauren, bu teknolojiyi kullanarak tedarik zincirini şeffaflaştırdı ve şu avantajları elde etti:

• Sahte ürün satışının önüne geçti
• Sürdürülebilirlik iddialarını doğrulanabilir hale getirdi
• Tüketicilerin ürün yolculuğunu izlemesini sağladı

2018'de kurulan ve 2022'de Fransız Lectra tarafından satın alınan TextileGenesis, şu ana kadar 120'den fazla markanın 450 milyon parça hazır giyim ürününün takibini yaptı.

Filippa K ve Fiber İzlenebilirlik İnisiyatifi: Fiber İzlenebilirlik İnisiyatifi, QR kod bazlı bir dijital izlenebilirlik çözümü geliştirdi. İsveç hazır giyim firması Filippa K, Sonbahar/Kış 2024 koleksiyonunda 12 yünlü hazır giyim ürününü bu izlenebilirlik çözümüne entegre etti.

Bu sistemde:

• Müşteriler, mobil cihazlarıyla basit bir tarama işlemi yaparak, ham maddeden bitmiş ürüne kadar giyimin üretim yolculuğunu ve sürdürülebilirlik verilerini görebiliyorlar
• Değer zincirindeki verilerin toplanıp paylaşılması için altyapı olarak  VirtualRouteZ dijital platformu kullanılıyor
• Şu anda yünlü giysilerde kullanılan çözüm, gelecekte daha fazla malzemeyi kapsama potansiyeline sahip

Dijital izlenebilirlik projelerine geçişin sağladığı verimlilik artışını sektöre yayabilmek için, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) gibi kurumlar Türkiye'de İyi Pamuk (Better Cotton) standardı kapsamında uygulamaların güçlendirilmesini destekliyor.

2. Yapay Zeka ile Karar Destek Sistemleri ve Verimlilik Artışı

Yapay zeka, insanın yaratıcı yetkinliklerini artıran bir araç olarak konumlandığında, karar alma süreçlerini yeni içgörülerle destekleyen çözüm alternatifleri sunuyor.

AI based Interactive Design Assistant (AiDA): AiDA, tasarımcıların ilham ve üretim süreçlerinde %60-70'e varan zaman kazandıran bir yapay zeka çözümü. Hong Kong Fashion Show'da tanıtılan ürün, farklı tasarımcılar tarafından kişisel asistan olarak kullanılıyor.

Hemington ve T-Fashion İş Birliği: T-Fashion, hazır giyim şirketlerine özelleştirilmiş moda analizleri ve ürün önerileri sağlayan yapay zeka destekli bir trend tahmini ve üretken tasarım platformu. Hemington, bahar koleksiyonlarında binlerce ürün arasından en yüksek etkileşim ve satışa yol açacak ürünleri belirlemek için bu platformu kullandı. 

Sonuçlar:

• Hedef kitle verileri etkili bir şekilde analiz edildi
• Dijital pazarlama kampanyasında maliyet başına satış %40 oranında azaltıldı
• Koleksiyon odağı daha verimli hale getirildi

Brandwatch ve Talkwalker: Brandwatch, 15 yıllık birikime sahip veritabanı sayesinde içgörüler üretebilen bir yapay zeka tüketici araştırma çözümü sunuyor. Veri seti 2008'e kadar uzanıyor ve 100 milyondan fazla web kaynağı ile 1,4 trilyondan fazla sosyal medya paylaşımını içeriyor. Talkwalker ise platformunda toplanan verileri, platforma entegre Blue Silk AI ile analiz ediyor. İçgörü özelliği, yüzlerce müşteri yorumu, anket ve e-postadan müşteri hizmetleri sorunlarını belirleyip topluyor. Tüm bu geri bildirimler, yapay zeka algoritması tarafından işlenip özetleniyor.

3. İleri Otomasyon ve Robotik Sistemler

Robotlar, hazır giyim üreticilerine ürün toplama, paketleme, etiketleme, depolama, 3D baskı gibi işlerde bir süredir destek sağlıyor. Üreticiler için en zorlu otomasyon alanı olan dikişli üretimde de önemli gelişmeler yaşanıyor.

Sewbo: Sewbo, Ar-Ge aşamasında olan bir hazır giyim dikiş otomasyon çözümü. Robotik üretim ile:

• Maliyetleri düşürmeyi ve teslimat sürelerini kısaltmayı
• Daha hızlı üretim ve daha az atık üretmeyi
• Kişiye özel kıyafet üretilmesi gibi yeni kavramlara olanak sağlamayı hedefliyor

Araştırmalar, otonom dikiş robotlarının hazır giyim üretimindeki finansal kayıpları %50-70 oranında azalttığını gösteriyor. İleri otomasyonla birlikte, tekstilde ucuz iş gücü sunan pazarlar yakın zamanda rekabet avantajını kaybedebilir.

4. Sürdürülebilirlik ve Döngüsel İş Modelleri

Tekstil ve hazır giyim sektöründe sürdürülebilirlik projeleri, tüketici ve regülasyonların talebiyle öncelikli konular arasında yer alıyor. Çevreye olumsuz etkiyi azaltmak için yenilikçi çözümler test ediliyor.

Everlane ve Watershed İş Birliği: Hazır giyim markası Everlane, karbon muhasebesi girişimi Watershed ile iş birliği yaparak sürdürülebilirlik stratejisini dönüştürdü:

• Hava taşımacılığını en aza indirdi
• Üretim kaynaklarının bir kısmını hammaddelerden (kaşmir dahil) geri dönüştürülmüş alternatiflere dönüştürdü
• Karbon emisyonlarını %22 oranında azalttı

Renewcell ve TextileGenesis İş Birliği: Renewcell, özgün bir geri dönüşüm teknolojisiyle, kullanılmış pamuk ve diğer selüloz açısından zengin tekstilleri, biyolojik olarak parçalanabilen bir ham maddeye dönüştürüyor. Elde edilen Circulose hamuru, biyolojik olarak parçalanabilen viskon veya liyosel tekstil elyafları üretmek için kullanılıyor.

Renewcell ve TextileGenesis iş birliğiyle yetkinliklerini birleştirdiler: TextileGenesis bütün tedarik zincirini takip ederken, Renewcell de tedarik zincirine hammadde sağlıyor.

Queen of Raw ve Ralph Lauren İş Birliği: Queen of Raw bir pazaryeri platformu olarak kullanılmamış kumaşların alıcıları ve satıcılarını eşleştiriyor. Ralph Lauren ile yaptığı çalışmada:

• Atık oranında %92 kazanım sağladı
• Ürünlerin çöplüklere ve yakma tesislerine gitmesini engelledi
• Çin ve Vietnam gibi tedarik yaptığı ülkelerde tonlarca kullanılmamış malzemeden değer yarattı

Weturn ve Re4Circular: Fransız geri dönüşüm girişimi Weturn, chrystalchain platformu ve döngüsel bir iş modeliyle, dijital izlenebilirliği akıllı atık yönetimiyle bağlıyor. Tekstil şirketlerinin kumaş tedarik zincirini baştan sona takip edip, geri dönüşüm hizmeti sunuyor.

Re4Circular technology ise B2B tipi bir dijital pazaryeri olarak işlev gören yapay zeka tabanlı bir çözüm. Tekstil atıklarının otomatik bir şekilde kataloglanmasına ve dijitalleştirilmesine olanak tanıyor.

5. E-Ticaret ve Dijital Pazaryerleri

Küresel ticarette dijital B2B pazaryerleri ve e-ticaret, yeni iş birliği yöntemleri geliştirmeyi gerektiriyor. Şirketler kaynak bulma ve satın alma ihtiyaçları için dijital platformlara giderek daha fazla yöneliyor.

Fibre2Fashion ve Wholesalebox:Fibre2Fashion, Wholesalebox ve benzeri çevrimiçi tekstil B2B pazaryerleri, tedarikçiler, üreticiler, ihracatçılar, alım ofisleri, ithalatçılar ve ticaret acenteleri için alım ve satışı kolaylaştırmak üzere platformlar sunuyor.

Distichain: Distichain, B2B pazar yeri çözümleri sunan bir tradetech altyapı platformu. White-label üretim yapmak isteyen şirketler için tedarik zincirinin her noktasından şirketi bir araya getirip anahtar teslim ürünler yaratılmasını destekliyor.

Joor: Joor, markaların ve perakendecilerin sorunsuz bir şekilde bağlantı kurup iş birliği yapabileceği çevrimiçi B2B pazar yeri SaaS yazılımı sunuyor. Platform aracılığıyla markalar, koleksiyonlarını sergileyebiliyor, ürün bilgisi paylaşıp ve alıcılarla gerçek zamanlı iletişim kurabiliyor.

6. AR/VR ile Gelişmiş Alışveriş Deneyimi

Artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) teknolojileri, alışveriş deneyimini dönüştürüyor.

Amazon Body Labs: Amazon'un 2017'de satın aldığı Body Labs, SOMA Shape API sayesinde, tek bir görüntü kullanarak kişinin 3D şeklini tahmin edebiliyor ve ölçüyor. Böylece kişiselleştirilmiş giyim, sağlık, fitness takibi ve ekipman tasarımında pratik uygulamalar için zemin hazırlıyor.

Zalando ve Snapchat İş Birliği: Almanya'nın önde gelen çevrimiçi moda perakendecisi Zalando, Snapchat ile iş birliği yaparak 'Try On' adlı yeni bir sanal giydirme uygulaması geliştirdi:

• Snapchat'in Lensleri aracılığıyla AR teknolojisi kullanıldı
• Kullanıcılar, Even & Odd, Zign ve Your Turn gibi Zalando markalarından seçili ürünleri sanal olarak deneyebildi
• Alışveriş deneyimi interaktif hale getirildi

Lily'nin Metro İstasyonu Akıllı Ayna Projesi: Çin'de kadın giyim markası Lily, Şanghay'daki bir metro istasyonuna yerleştirdiği iki akıllı ayna ile yolculara yenilikçi bir deneyim sundu:

• Yolcular markanın kıyafetlerini gerçek zamanlı ve sanal olarak deneyebildi
• Boy ve kilo bilgileri girilen kullanıcılar, AR teknolojisiyle dijital kıyafetlerin üzerlerindeki görünümünü görebildi
• Beğenilen görüntüler için QR kod oluşturularak mobil telefona indirilebilme imkanı sunuldu

Styleriser: Styleriser, görüntü danışmanlığında yapay zeka kullanan bir çözüm. Müşteriler, perakendecinin çevrimiçi mağazasına bir fotoğraf yüklediğinde, sanal bir stilist fotoğrafı analiz ediyor ve kişinin cilt tonları için en iyi renkleri öneriyor. Bu araç, alışveriş konusunda güven duygusunu, bu da satın almaya hazır oluşu %80 oranında artırıyor.

7. Paylaşım Ekonomisi İş Modelleri

Yeni tüketici davranış ve beklentilerinden biri de, sahip olma yerine, önce deneyimlemek ve sonra paylaşımlı olarak kullanmak. Bu değişimi kalıcı kılan farklı ekonomik ve sosyal sebepler var.

Rent the Runway: Rent the Runway, kullanıcılara tasarımcı kıyafet ve aksesuarlarını kiralama, abonelik veya satın alma imkanı sunan bir e-ticaret platformu. Platform, 700'den fazla tasarımcının kıyafetlerini barındırıyor ve çeşitli fiyatlarda özelleştirilebilen abonelik planları sunuyor.

Tulerie: Tulerie, sürdürülebilirlik ve paylaşım odaklı bir P2P lüks kiralama platformu. Platform güven hissini sağlayabilmek için, üyelerini mülakat sürecinden sonra kabul ediyor. Sloganları: "Gardırobunuz hakkında düşünme şeklinizi değiştirin ve yeniyi keşfin verdiği hazzı feda etmeden modern ve çevre dostu bir şekilde gardırobunuzu çeşitlendirin."

Diğer Platformlar: Nuuly, Vivrelle, Vince Unfold, Nova Octo, Switch ve Elysewalker Borrow  gibi platformlar 45-175 dolar arası üyelik ücretleriyle hizmet veriyor.

8. Akıllı Tekstil ve Giyilebilir Teknoloji

Akıllı tekstil ve giyilebilir teknoloji, teknolojiyi kumaşlara entegre ederek sağlık izleme, çevresel algılama ve gelişmiş kullanıcı konforu gibi yeni işlevler sağlıyor.

DuPont: DuPont gibi malzeme bilimi ve biyoteknoloji devleri, ürettikleri baskılı devre kartları ile kumaşların dijitalleşmesini sağlayan altyapıyı sunuyor.

Arrow Akıllı Gömlek: Arrow, normal bir gömlek gibi görünen ancak özel özelliklere sahip bir ürün geliştirdi. Bir dokunuşla çevrimiçi olmayı sağlayan gömlek, ev modu ve iş modu ayarlarıyla, bluetooth ile eşleşerek şarkı dinleme, toplantı yapma, sosyal medya hesaplarına erişim imkanları sunuyor.

Teknoloji Entegrasyonunun Geleceği

Tekstil ve hazır giyim sektöründe teknoloji entegrasyonu, özellikle güçlü inovasyon ekosistemlerine sahip pazarlarda hızla gelişiyor:

• AB ülkeleri (özellikle Almanya, İtalya ve Fransa): Horizon Europe gibi programlarla sürdürülebilir ve akıllı tekstillere yatırım yapıyor
• ABD, Japonya ve Güney Kore: Güçlü fikri mülkiyet kanunları ve devlet destekleriyle inovasyonu teşvik ediyor

Başarılı uygulamalar gösteriyor ki, teknoloji entegrasyonu sadece operasyonel verimlilik sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda tüketici deneyimini iyileştirerek marka sadakatini artırıyor ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada kritik rol oynuyor.

Testler, farklı çözümlerin farklı pazarlarda değer yaratabileceğini gösteriyor. Tekstil ve hazır giyimde inovasyon için en iyi korumayı sunan güçlü fikri mülkiyet kanunları, devlet destekleri ve inovatif çözümlere yönelik artan tüketici talebi, bu pazarlarda inovasyonun fizibilitesini artırıyor.

Workinlot, şirketlerin yenilik fırsatlarını tespit etmesine ve teknoloji girişimleriyle iş birliklerini yönetebilmesine yardımcı oluyor.

🤝 Tanışma toplantısı için bekliyoruz.