Büyük şirketlerin, hareket kabiliyeti sınırlı. Ancak odaklandıklarında, yaratabilecekleri etki çok yüksek.
Startup’larsa riskli yeni teknoloji ve iş modellerini, test edebilecek esnekliğe sahip. Ancak, bu riski taşıyabilmenin bir sonucu olarak başarısızlık oranları çok yüksek. ( 90% Of Startups Fail )
2022 itibari ile dünyanın en büyük dördüncü tekstil pazarına sahipdik. (Textiles and clothing industry in Turkey - statistics & facts) Bu ilhamla, sektörde küresel değişim ve getirdiği yeni fırsatları inceleyeceğiz.
Tekstil şirketleri, artan çalışan maliyetleri, kur dengesizliği ve en önemlisi katma değerli ürün üretememekten dolayı, finansal yatırımlarını diğer pazarlara taşımaya başladı. (Turkish investments in Egypt reach $3B)
Değişimin, katma "değerli ürün yaratamama" bölümüne odaklanacağız. Startup gibi düşününce, fırsatları görmeye başlıyoruz.
İhtiyaç - Çözüm
Yenilik üretebilemek için, üretilen inovatif çözümlerin gelişebilmesini sağlayacak ortam ve düzenlemeler gerekiyor. Sahte ve denetimsiz ürünler, her alanda hayatımızın bir parçası. (Turkish Knock-offs) Tüm çabaya rağmen, sahte ürünlerin sirkülasyonunun önüne geçilememesi, yeni ve yaratıcı çözümlerin ortaya çıkmasını da engelledi. Bu gibi sebeplerle, ucuz ürün üretmeye odaklanan tekstil sektörü, küresel büyük finansal dalgalanmayla beraber başka ucuz limanlar bulma yoluna düştü.
Bir sorun da, yeni regülasyonlar ve ihraç yapılan gelişmiş pazarlardaki değişen pazar dinamikleri. Karbon sınır düzenlemesi, Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi ve yeşil vergilendirme artık somut gerçekler. (Türk Endüstrisi AB İklim Düzenlemelerine Nasıl Uyum Sağlayabilir?) Hem ucuz üretime odaklanmak, hem de yeniliklere uyum sağlamak kolay değil.
Sadece değindiğimiz birkaç başlık bile, büyük ihtiyaçlar ve yeni fırsatları işaret ediyor.
Bunlar, startup'ların var olma sebepleri ve doğal olarak yeni değerler yaratmaya başladılar.
Sürdürebilirlik kültürü, yeni tüketici beklenti ve alışkanlıklarını doğru değerlendiren çözümler, yeni teknoloji ve iş modelleriyle sektörü dönüştürüyor.
1- Dijital izlenebilirlik teknolojileri
TextileGenesis, tekstil ve giyim sektörü için özel olarak oluşturulmuş tedarik zinciri izlenebilirlik platformu. Blokzincir teknolojisi ile, elyaf üreticilerinden, kumaş fabrikalarına, boyahaneden, kesim ve dikimden perakende markalarına kadar tüm hazır giyim tedarik zincirini dijital olarak takip edebilmeyi sağlıyor. (TextileGenesis) Dijital izlenebilirlik, hem sürdürülebilirlik direktiflerine uyumlu üretimi hem de sahte üretimin önüne geçmeyi destekliyor.
2- Paylaşım ekonomisi iş modelleri
Yeni tüketici davranış ve beklentilerinden biri de, sahip olmadan önce paylaşmak ve denemek. Bu değişimi kalıcı kılan farklı ekonomik ve sosyal sebepler var. Startup'lar sadece yeni teknolojilere odaklanmıyor. Teksitilde iş modeli inovasyonu, startup'ların odaklandığı ikinci bir alan.
Davetcokelbisemyok ve Unomoi, bu sorunu adreslemek için kıyafet kiralamayı kolaylaştıran yeni nesil çözümler. Denebunu.com ise abonelik modeliyle satın almadan önce denemeyi tekstil, kozmetik gibi çok farklı sektörlerde alışveriş için kolaylaştırıyor.
Rent the runway , satın alma maliyetinin çok altında bir fiyata özel tasarım elbiseler kiralamasına olanak tanıyan bir startup.
The Volte , küresel bir P2P tasarım kıyafet pazaryeri. Sloganı, "erişim, yeni sahiplik".
Kıyafetlerin netflixi, sürdürülebilir lüks, direkt satış yapan yeni nesil markalar, p2p kıyafet pazaryerleri ve kiralama modelleri giderek büyüyor ve tekstil sektörünü şekillendiriyor.
(New Business Models for the Modern Consumer)
3- Sürdürülebilirlik ve atık yönetimi
Tekstil sektörünün büyük problemlerinden biri de, sağlıksız büyümeyi işaret eden, talepten fazla üretim yapılması. Bu üretim verimsizliği fazla karbon salımı ve atık yönetimi problemleri, tekstili çevreye en fazla zarar veren sektörlerden biri yapıyor (The price of fast fashion)
https://fashioninstitute.mmu.ac.uk/assets/uploads/2017/06/Paper15_New-way-to-do-business.pdf
Bu verimsizlik ve israf sorununu çözmek için farklı iş modelleri ve hizmetler ortaya çıktı.
Byewaste, tekstilden oyuncaklara geniş bir ürün yelpazesinin, yeniden kullanılması ve geri dönüştürülmesi için kapıdan kapıya hizmet sunuyor.(https://www.byewaste.nl/) Circular republic gibi yeni nesil danışmanlık ve proje firmaları, tekstil şirketlerine daha az atık ve dönüştürülebilir ürün üretebilmelerini sağlayan hizmetler veriyor. (Circular Republic)
Fransız geri dönüşüm startup'ı Weturn, chrystalchain platformu ve döngüsel bir iş modeliyle, dijital izlenebilirliği akıllı atık yönetimiyle bağlıyor. Tekstil şirketlerinin kumaş tedarik zincirini baştan sona takip edip, geri dönüşüm hizmeti sunarak tekstil üretimi ve kullanımında izlenebilirliği artırıyor.
Renewcell, özgün bir geri dönüşüm teknolojisiyle kullanılmış pamuk ve diğer selüloz açısından zengin tekstilleri parçalayıp, biyolojik olarak parçalanabilen bir ham maddeye dönüştürüyor. Elde edilen circulose hamuru, biyolojik olarak parçalanabilen işlenmemiş kalite viskon veya liyosel tekstil elyafları üretmek için kullanıyor. Renewcell ve Textilegenesis startup'ı yaptıkları işbirliği ile yetkinliklerini birleştirdiler. Textilegenesis bütün tedarik zincirini takip ederken, Renewcell de tedarik zincirine hammade sağlıyor. (Renewcell, TextileGenesis to partner on Circulose supply chain traceability)
Re4Circular technology, B2B tipi bir dijital pazar yeri olarak işlev gören yapay zeka tabanlı bir çözüm, tekstil atıklarının otomatik bir şekilde kataloglanmasına ve dijitalleştirilmesine olanak tanıyor. (https://atelier-riforma.it/?page_id=1319&lang=en)
4- Doğrudan tüketiciye (D2C) satış:
Doğrudan tüketice satış yapan markalar, aracıları ortadan kaldırıyor ve tüketicilerle doğrudan ilişkiler kuruyor.
D2C modeli ile çalışan startup'lar, marka kimliklerini oluşturmak, müşterilerle etkileşim kurmak ve rekabetçi fiyatlarla ürünler sunmak için e-ticaret platformlarından ve sosyal medyadan yararlanıyor.
D2C markaları, geleneksel perakende kanallarını atlayarak tedarik zincirleri, fiyatlandırma ve müşteri deneyimi üzerinde daha fazla kontrole sahip oluyor.
Warby Parker, Glossier, Bombas moda ve güzellik endüstrilerinde devrim yaratan, benzersiz değer önerileriyle tüketicilerin dikkatini çeken D2C markalarının başlıca örnekleridir.
Çıkarımlar
Örneklerine yer veremediğimiz çok sayıda startup var. Çünkü, problem ve hitap ettiği kitle çok büyük.
Startup’lar yeni teknoloji ve iş modellerini test ederken, risk sermayeleri de bu değişimi fırsata çevirmeye çalışıyor.(These Funded Startups Want To Make Fashion Less Wasteful)
Büyüyen bir tekstil startup kümesinden bahsedebilmek için temel gereksinim, kurumsal talebin olgunluğu ve inovatifi koruyan regülasyon destekleri. İtalya, İngiltere ve Hollanda vb. ülke pazarları, sunduğu avantajlar ve stratejik yatırımlarla, tekstil startup'ları için doğru pazar olarak öne çıkıyor.
Tekstil devlerinin finansal yatırımlara odaklanması ve dev yapıları yüzdürme çabaları, yeni pazar dinamiklerine stratejik yatırımlar yapan şirketler ve startup'lar için fırsatlar yarattı.
Startup’larla çalışmak ve yarattıkları değere ortak olmak, sağlıklı büyümek isteyen tekstil şirketleri için doğru bir seçim.
Bu seçimi yapmak isteyen şirketlere, startup etkileşimi ve kendi özerk venture builder yapılarını kurmalarını öneriyoruz.
Workinlot, kurumsal inovasyon projelerini destekleyen hizmetlerle, teknoloji odaklı iş birliği fırsatlarını geliştirmeye yardımcı oluyor.
Tanışma toplantısı için bekliyoruz.